صلوات ،

در لغت ، به معنای دعاست و نماز را به جهت شامل بودن بر دعا ، صلاة می گویند.

دو چیز اطلاق می کند:

یکی ، درود و دعایی است خاص که مضمونش استدعای رفعت درجه و ازدیاد قرب حضرت محمد(صل الله علیه و آله) است . 

دوم ، صلوات ؛ نماز است .

بعضی معتقدند «صلواة» از تصلیه مشتق شده است که به معنای متابعت است ، یعنی نماز تابع شارع است ، به عبارتی ، تابع خداوند است.

بعضی گفته اند : صلوات از صله مشتق شده است و نماز حقیقی آن است که در حال نماز از خلق ، منفصل و به خالق ، متصل می گردد و نماز گزار رابطه تقرّب عبد است به معبود و صلوة واسطه اتصال امت است به حضرت رسول (صل الله علیه و آله).

بعضی صلوات از سوی حق تعالی را پنج مورد معنی کرده اند:

1. رحمت ،  2. مغفرت ،  3. ثناء ،  4. تذکیه ، 5. کرامت .

بعضی از علمای علم حروف میگویند : صلوات ـ که در عربی به صلوة نوشته می شود ـ مرکبّ است ، به شرح زیر :

«صاد» صلوات از صمد است که از اسما خداوند است.

 «لام» صلوات از لطیف است که از اسماء خداوند است.

«واو» صلوات از واحد است که از اسماء خداوند است .

«هاء» صلوات از هادی است که از اسما خداوند است .

بعضی می گویند : صلوات یعنی تسلیم شدن ، تسلیم نماید خود را برای کسی که خدا او را وصی و خلیفه خود گردانیده است.

محمد یعنی بسیار ستودن و بسیار ستایش کردن .

سزاوار است که محمد را بسیار ستایند ، یعنی به هر ستایشی ستوده شود ؛ و لذا اسم محمد به صلوات اختصاص داده شده ، و بعضی ها گفته اند که «محمد»و «احمد» مشتق از حمید است . و «حمید» یعنی «حامد» یعنی ستاینده و معنای «محمود» را اختصاص داده به حضرت رسول اکرم (ص) در مقام ستودن حق تعالی ، احمد است، یعنی از هر کسی بیشتر ستایش گر خداست و در مقام ستوده شدن محمد است، یعنی بیشتر از همه کس ستایش کرده شده است . اکنون عظمت پیامبر را شناختیم زندگی آن خاتم پیامبران را به اختصار نظر کنیم.